Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu(DEHB) Olan Çocuklar İçin 3 Basit Konsantrasyon Tekniği

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu(DEHB) Olan Çocuklar İçin 3 Basit Konsantrasyon Tekniği

Bir video oyunu içinde olduğunuzu düşünün, bir anda her yönden üstünüze sesler, dikkat dağıtıcı görüntüler gelmekte. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu(DEHB) olan bir çocuk için sıradan bir gün işte böyle bir şey – bu örnek de onların dünyayı nasıl algıladığını gösteren harika bir temsil. DEHB olan çocuklar, konsantrasyon, hafıza, dürtü kontrolü, işleyiş hızı ve yönergeleri takip ve uygulamada yetersizlik gibi bir takım tipik problemler yaşarlar.

Eğer dikkat eksikliği ya da hiperaktivite bozukluğu olan bir çocuğa sahip bir ebeveyn iseniz bu saydığım belirtiler size çok tanıdık gelmiş olmalı. Yıllar sonra büyük ihtimalle çocuğunuza ödev yaptırmak için mücadele vereceksiniz (ve muhtemelen ) ona bir takım şeyleri yaptırmakta başarısız olacaksınız. Onu odaklanmaktan alıkoyan yüksek enerjisi kimi zaman sizi de tüketecek.

DEHB’Sİ OLAN ÇOCUKLAR İÇİN KONSANTRASYON TEKNİKLERİ

İyi haber şu ki, çocuğunuzun dikkatini artırmak için yapabileceğiniz bazı şeyler var. Yıllardır bizlerin pek çok beyin hücresiyle doğduğumuz fakat bunların kendini yenileme, çoğalma ve fonksiyonlarını değiştirme şansının olmadığı bizlere öğretildi. Son zamanlarda nöroloji uzmanları yaptıkları bilimsel çalışmalar sonucu “nöroplastisite” denilen bir şeyin varlığını ve bunun beyinde hücre üretimi sağladığı ve var olan hücreleri de modifiye etme özelliği olduğunu keşfettiler.

İlginçtir ki, bilişsel egzersizlerin de beyinin gelişiminde hatta görüntüsünde istenen değişimi yaptığı bulunmuştur. Bunun anlamı da aileler çocuklarıyla beyin egzersizleri yaparak onların DEHB belirtilerini geliştirme şansına sahipler.

Robert Myers, bir çocuk psikoloğu ve DEHB’si olan bir çocuk babası olarak böyle çocukların konsantrasyonunu geliştirecek egzersizler geliştirmiş. İşin püf noktası ise egzersizlerin aileyle oynanan bir oyun şeklinde uygulanması.

İşte birkaç egzersiz:

1. BOZUK PARA OYUNU

Bu oyun dikkat ve konsantrasyonu geliştirdiği kadar hafızayı ve sıralama yeteneğini artıran bir oyun ve pek çok terapide kullanılan bir oyundur.

Bu oyun için öncelikle bir küme karışık bozuk paraya ihtiyacınız olacak. Onları örtecek büyüklükte karton mukavva, süreyi ölçmek için bir saat. Önce yığından 5 adet para seçiyorsunuz ( şöyle söylenecek: 2 tane 5 kuruş, 3 tane 50 kuruş gibi). Sonra onları sıraya koyuyorsunuz. Çocuğunuza sıraya dizdiklerinize iyi bakmasını söyleyin ve o baktıktan sonra üstünü mukavva ile örtün. Yığından aynı paraları bulup sıraya koymasını söyleyin ve süre tutun. Tamamladıktan sonra mukavvayı açın ve kaçını doğru hatırlamışsa onu ve süreyi not edin. Eğer yanlış yaptıysa doğrusunu bulana kadar tekrar denesin.

Bu oyunu ilk oynayışınızda sadece 5-10-25 kuruşla başlayıp, daha sonra oyunu öğrendikçe bunlara ilave olarak 50 kuruş ve 1 TL’yi bozuk para yığınına dahil ederek zorlaştırabilirsiniz. Zamanla çocuğunuzun dikkat, hafıza ve sıralama sürelerini karşılaştırabilirsiniz. Oynadıkça daha da gelişecektir.

2. ZİHİN ve VÜCUT KOORDİNASYONU

Bu teknik için şöyle bir örnek verebiliriz, çocuğunuzdan bir sandalyede hareket etmeden oturmasını isteyin ve süre tutun. Haftalarca tekrarlanan bu egzersiz sonunda çocuğun oturma süresinin uzadığını göreceksiniz. Bu aktivitede amaç, vücut ve zihin arasındaki sinirsel bağlantıyı kuvvetlendirmek ve kendi bedeni üstünde kontrol sağlayabileceğini çocuğa göstermektir.

3. ÇAPRAZ BULMACA, RESİMLİ YAP-BOZ, İKİ RESİM ARASINDAKİ FARKI BULMA ve RESİMDEKİ YANLIŞI BULMA

Kulağa basit gelebilir fakat bu araçlar DEHB’si olan çocuklar için oldukça faydalı ve geliştirici aktivitelerdir.  Çapraz bulmaca kelimeler üzerine dikkatini geliştirirken, diğer aktiviteler odaklanma süresini geliştirecektir.

*MYERS, R. (2009). “Five Simple Concentration Building Techniques for Kids with ADHD” from, Self-Help Magazine.

Bu öneriler bir tıp doktoru ya da psikologtan alınan tıbbi ya da psikolojik tedavilere destekleyici olarak sunulmuştur. Bu egzersizler tedavinin sağladığı yararları artıracaktır fakat DEHB tanısı almış bir çocuk, herhangi bir tedavi almadığı müddetçe bu öneriler sadece öneri olmaktan öteye geçmez. Lütfen bir uzmana gidiniz.  

Bir önceki yazımız olan Çocuğumla Neler Yapabilirim (Önokul, 1. ve 2. sınıflar) başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.