Televizyonun Çocuklara Etkisi

İnsanların yaşamında internet, televizyon, bilgisayar gibi iletişim araçları vazgeçilmez unsurların parçalarındandır. Çoğu zaman yaşamlarımızı onlara göre ayarlayıp şekillendiriyoruz. Bu parçalardan en önemlisi de şüphesiz ki televizyondur. Bu yüzden yaşamımızı, televizyonla olan ve televizyonsuz yaşam olarak ikiye ayırmalıyız.

Toplumda birçok anne ve baba çocuklarının televizyonu çok izlemesinden ve onları televizyon izlemelerinden alı koyamamaktan sıkça bahsederler. Aslında her şeyin kendi ellerinde olduklarını bilmelidirler. Televizyonun çocuklarda her yaş grubu için farklı farklı etkileri vardır. Bunları biz istendik veya istenmedik etkiler olarak ele alır ve inceleriz.

İntihar için risk teşkil eden psikososyal faktörler arasında boşanmış, dul, ayrılmış olma, iş kaybı,ergenlik,yaşın ilerlemesi,son altı ayda fiziksel sağlığının kötüleşmesi,özgeçmişinde kendisinin ya da ailesinde intihar girişiminin veya intihar öyküsünün olması, stres düzeyi yüksek olan meslek sahibi olması, psikiyatrik bozukluğun olması, madde bağımlılığı, kişilik bozuklukları bulunması yer almaktadır. İntiharı tek bir faktör tetiklemeye bilir bir kaçının bir arada olması beklenir .Hezeyan ve hallüsinasyonlar doğrultusunda da gerçekleştirebilir .

0-3 yaş grubu için televizyon?
Çocuklarda 0-3 yaşta televizyonun etkisi diğer yaş gruplarına göre daha fazladır. Çünkü çocuklar bu evrelerinde hayat boyu kullanacak davranışları kazanırlar. Bu yüzden televizyonu bilinçli kullanılması sağlanmalıdır, unutmayalım ki bu devrede oluşabilecek her hangi bir sorun onların bütün yaşamlarını etkileyebilir.
Anne ve babalar maddi ve manevi sorunlardan dolayı çocuklar ile fazla ilgilenememektedirler. Bu yüzden bu yaş evresinde anne ve babalar çocuklarını öperek, kucaklayarak, onun ile konuşarak, oynayarak, gezdirerek… ona sevildiği, yalnız olmadığı hissettirilerek duygusal doyum sağlamalıdırlar.
Çocuğu bu yaş evresinde cansız bir varlık olan televizyonun karşısına koymamalıyız. Böyle olduğunda kendi konuşmasına, bakışına, gülüşüne karşılık vermeyen bir cansız varlık ile karşılaşacak çevresine de televizyonun kendisine gösterdiği tepkiyi göstererek çevresindeki insanlar ona herhangi bir soru sorduklarında onlara karşı ilgisizlik, iletişime geçmeme, seslenince bakmama, göz göze gelmeme, kısaca sosyalleşme ve bireyselleşme gibi yönleri eksik ve yetersiz kalacaktır.
Bu yüzden anne ve baba çocuklarının bu evresinde fazla televizyon izlememeleri için onlarla mümkün olduğunca çok fazla vakit geçirerek onların televizyondan alacağı olumsuz duyguları önleyebilmelidirler.

4-7 yaş çocuklar için televizyon?
Çocuklar bu yaş evresinde sosyal çevre ile iletişime geçer ve uyum sağlamaya başlar. Bu dönemde gerek konuşmasında gerek hareket sisteminde önemli mesafeler almaya başlar. Televizyonu bu dönemde çok izlemeleri konuşmasında ve sosyal gelişiminde bir takım sorun ve eksikliklerin çıkmasına neden olur.
Bu yaşlardaki çocuklara televizyon eğitim amaçlı kullanılmalı, eğlence amaçlı olarak ise bazı zamanlarda kullanılmalıdır. Çünkü onlar gerek filmlerde gerekse de çizgi filmlerde gördükleri durumları olduğu gibi algılarlar, yorumlayamayıp düşünemezler. Bunun sebebi onlarda soyut ve somut duygusunun gelişememesinden kaynaklanmaktadır.
Çocuklar yaşamlarının bu evresinde şiddet içeren ve abartılı konular içeren çizgi filmler izlemesi sakıncalı olabilir. Bu şiddet duyguları bilinçaltına yerleşir ve birçok psikolojik rahatsızlıklar ortaya çıkarır. Örneğin; uyku bozukluğu, altını ıslatma, korku, kaygı, şiddete eğilim, gerilim gibi…
Burada aileler basit gibi gözüken konuları zorlaştırmayıp, çocukların ruh sağlığını bozmadan önlemler almalıdır.

7-12 yaş grubu için televizyon?
Bu yaş grubundaki çocukların eğitim hayatı başlamış ve yoğun öğrenme tempolarıyla karşı karşıya gelmişlerdir. Somutluk ve soyutluk kavramları gelişmiştir ve artık televizyondaki görüntülerden, yetişkinler gibi etkilenmeye başlamışlardır.
Bu yaştaki çocukların fazla televizyon izlememeli ve televizyon saatleri okuluna ve derslerine göre uygun bir şekilde ayarlanmalıdır. Çünkü aşrı televizyon izlemeleri karşısında ders başarılarında, çevre ve arkadaşları ile ilişkilerinde ve birçok sayamadığımız sosyal aktivitelerde sorunlar yaşayabilir.

Bir önceki yazımız olan Çocuklarda Tuvalet Eğitimi başlıklı makalemizde gebze de özel pedagog, gebze psikolog ve kritik dönem hakkında bilgiler verilmektedir.